1. Mentorlük Nedir ?
Gelişimsel mentorlük ilişkileri, karşılıklı anlayış ve güven üzerine kurulu, gizlilik içeren bir ortaklık olup,
hedeflerinin peşinde olan öğrenen bireylere destek için iyi bilinen bir stratejidir.
Amaç; öğrenen kişinin yaşam ve kariyer becerilerine yönelik gelişimi anlamında bağımsızlığını desteklemektir.
Gelişimsel Mentorlük öğrenme ilişkisi, ebeveyn roller ve hiyerarşik kanallar dışında bir öğrenme ortağının (mentor), öğrenen (menti)
rolündeki genç bireylerin bilgi birikimi, bakışaçıları, yaşam becerileri veya düşünceleri üzerinde önemli dönüşümler gerçekleştirmek için verdiği
öğrenme ilişki desteğidir. Bu çerçevede, “gelişimsel mentorluk” öğrenme ilişkisi; kesintisiz ve amaca yönelik yansıtma aktivitesi, kişisel
içgörü (farkındalık) geliştirmek için en güçlü yöntemlerden biridir.
Gelişimsel mentorlük programlarında öğrenen bireye (mentiye) aktif rol veren, ilişki desteği ile kendini tanıma, farkındalık ve
uygulama deneyimi için sürece dahil eden bir mentorlük yaklaşımı benimsemek için, program kapsamında, mentorlere “uzman”
rolünden daha çok, ağırlıklı olarak “öğrenme ortağı” rol ve becerileri (mentinin görüşmelerde ihtiyacına uygun dengeli desteği
[*rol modeli & deneyim paylaşımı *network desteği vb.] verilerek, programın ilk aylarında eşleşme taraflarının öğrenme ilişkisi ve uyum oluşturarak,
mentilerin kendini tanıyarak, hedeflerini belirlemeleri hedeflenmektedir.
Programda mentorleri ile oluşturacakları öğrenme ilişkisinde, kendini tanıyarak, güçlü yönleri, gelişim alanları, öncelikleri ve
hedeflerini belirledikten sonra, mentilerin, gelişim için ihtiyaç duyabileceği uzmanlığa & veriye (deneyim, bilgi, örnek, rol modelleri,
başarı/başarısızlık hikâyeleri, kaynaklar, vb.) ilişki desteği ve yansıtma deneyimi eşliğinde, doğru kanallardan, doğru şekilde erişimine
imkân sağlayabilmek için eşleşme taraflarının program taşıyıcı mekanizmalarından (uzman havuzu/ network mekanizmasının -İMO kadın üyeleri, proje paydaşları,
Üniversite öğretim görevlileri, alandan mezun uygun gönüllüler ile birlikte bu kişilerin network’ü, vb.) etkin bir şekilde faydalanmaları planlanmaktadır.
2. Mentorlük Hakkında
2.a Mentor Nedir ? Ne Yapar?
İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi’ne üye, Beyaz Baretli Kadınlar projesinde yer almaya istekli, en az
5 yıl mesleki deneyime sahip kadın mühendisler bu projenin mentorları olarak tanımlanmaktadır.
Mentorlar; İnşaat Mühendisliği bölümünde öğrenimine devam etmekte olan kadın öğrencilere, bire bir ve yüz yüze gerçekleşen, yargısız, planlı,
gönüllülüğe dayalı bir öğrenme ve gelişim ilişkisi içerisinde, teknik, akademik veya akademi dışındaki konularda (mentinin isteğine bağlı olarak)
destek sağlar ve rehberlik eder.
2.b Mentor Profili
Öğrenme ortağı/ Akıl hocası/ Rol Modeli/ Rehber/ "BBK Projesinin öğrencileri ile öğrenme ilişkisine girecek deneyimli Kadın İnşaat Mühendisi" şeklinde tanımlanabilir.
Mentor; liderlik potansiyeline sahip, sivil toplumun önemini içselleştirmiş ve bu alanda istekli, enerji sahibi olan, öğrenme ortağı rolüyle öğrenme ilişkisine değer katabilecek kişidir. Ögrenenin yani Mentinin gelişim potansiyeline, akademik durumuna, hedeflerine ve kişisel ihtiyaçlarina göre her Mentorlük deneyimi bir eşleşmeden diğerine farklı olacaktır. Mentor, mentisinin ihtiyaçları ve gündemi dâhilinde farklı konularda destek verebilir.
2.c Mentor Neler Kazanabilir ?
Mentorlük, yapan kişiye özellikle farkındalık kazandıran ve liderlik becerilerini deneyimleyebilmek açısından da çok yönlü kişisel gelişim sağlayan bir uygulamadır. Bugün iş dünyasında değişim liderlik becerileri arasında ön plana çıkan öğrenme becerisi ve bu tarz bir öğrenme ilişkisinde yaşanılabilecek liderlik deneyimi için belki de en somut örnek; bu tarz bir ilişki sayesinde etkin/ aktif dinleme, doğru sorular sorma, geribildirim verebilme vb. gibi çok önemli becerileri deneyimleyebilen, hem öğrenme ortağını, hem de kendisini geliştirebilen bir Mentor olabilmektir.
Mentorler, Proje kapsamında gerçekleştirilecek "Mentorluk Becerileri Eğitimleri" ne katılarak, ilgili konularda eğitim, kaynak dökümanlarına ve desteğe ulaşabilecektir. Eğitime katılım belgesi ve dönem sonunda programı tamamlayan Mentorlere sertifikaları verilecektir. Mentorler, Mentor havuzunda yer alarak, yeni dönemlerde de katkı verebilecektir.
2.d Mentorluğun Mentora Faydaları
- Daha genç bir jenerasyonla ilişki ve farklılıklar açısından farkındalık,
- Öğrenmeye dayalı liderlik becerilerini deneyimleme ve yaparak öğrenme fırsatı,
- Kendini tanıma, kendi gelişimine açık yönlerine dair farkındalık geliştirme fırsatı,
- Etkin dinleme, soru sorma ve geribildirim gibi temel iletişim, değişim ve öğrenme alanındaki liderlik becerilerini geliştirmek,
- Kendi kariyer ya da gelişimine dair yenilikçi yaklaşım,
- Kendi performansını ve gelişimini yükseltmek,
- Aile ve iş yaşamında ilişki yönetimi becerileri kazanma,
- Öğrendiklerini yaşamındaki çeşitli rollerine yansıtabilme, uygulayabilme fırsatı,
- Bir başkasının gelişimini izleme hazzı,
- Yönünü bulmaya çalışan genç bir bireyin gelişimine ilişkin paylaşılan sorumluluk duygusu.
2.e Mentorden Beklenenler
- Mentisine her zaman yanında olduğunu/ olmaya çalışacağını hissettirme,
- Mentisinin isteklerini ve beklentilerini dinleme,
- İş dünyasına ait gerçekleri ve çalışma hayatında yaşananları en iyi şekilde aktarmak ve yansıtma,
- Sektörler, iş ortamı, çalışma koşulları, kurum kültürüne ilişkin olarak mentisini bilgilendirmek
- Staj, yarı zamanlı iş, tam zamanlı iş arayışlarında rehberlik etmek,yardımcı olmak
- Birlikte menti'nin ilgilendiği sektör ve iş alanlarını araştırmak,
- Menti'nin kendini keşfetmesine ve farkındalık kazanmasına yardımcı olmak,
- Menti'nin sormayı akıl etmediği soruları da kendine sormasını sağlamak,
- Çözümü ve cevapları hazırlamak değil, nerede ve nasıl bulabileceğinin düşündürmek,
- Menti'ye kendisinin yaşadığı olumlu, olumsuz deneyimleri, başarıları ve başarısızlıklarını aktarmak; onun bunlardan kendine ders çıkarmasını sağlamak, ya da düşünmesini teşvik etmek.
- Araştırmalarında, projelerinde uygulamalar veya kaynak arayışında destek olmak,
- İş ve yaşam deneyimini, becerileri ve uzmanlık alanlarında menti ile bilgi paylaşımında bulunmak,
- Mentinin iş becerileri ve davranışları geliştirmesi ve gerçekçi kariyer hedeflerinden oluşan bir eylem planı hazırlamasına destek olmak,
- İyi bir dinleyici olup, sorular sorma, pozitif ve yapıcı geribildirimde bulunmak,
- Mentinin ilişki ağını etkin kullanması, geliştirmesi için birlikte çalışıp, farklı öğrenme kaynaklarına yönlendirebilmek,
- İş ile ilgili staj, proje bazlı veya part-time çalışma imkanlarına yönlendirebilmek,
- Mentinin problem çözümünde aktif rol alması, farkındalık sağlaması, kendi seçeneklerini belirleyerek, irdeleyerek, kendi kararlarını alması ve yapacağı faaliyetleri bir eylem planına yansıtmasına yardımcı olmak,
- Örneklerle anlatıp, gelişim hedefleri paralelinde deneyimler yaşamasına ve öğrendiklerini konuşmasına ortam sağlamak,
- Kendi ilişki ağındaki çevresinden farklı mesleklerdeki kişilerle Menti'sini tanıştırmak; meslek kararlarını, merak ettiği alanların netleşmesine yardım edebilmek,
- Birlikte değerlendirip karar verebilecekleri diğer öğrenme aktiviteleri/ faaliyetleri gerçekleştirmek,
- Başvuru, bilgi verme, tarama, görüşmeler, eğitim ve eşleme süreci tamamladıktan sonra başlangıç toplantısına katılmak,
düzenli görüşmeleri gerçekleştirmek, geribildirim ve izleme sürecinde gerekli adımlarda katılımda bulunmak, süpervizyon toplantısı ve değerlendirme toplantılarına katılmak,
- • 8 Ay 10 Görüşme (1.5-2 Saatlik) esas alınarak bir ay içerisinde enaz 3-4 saatini bu projeye adamak.
2.f İyi bir Mentorün Sergileyeceği Özellikler
- Etkili iletişim becerilerine sahip olma, iyi bir dinleyici olma,
- Gönüllülük ve istekliliğini ilişkiye yansıtabilme,
- Teşvik edici, cesaretlendirici ve güçlendirici yaklaşımlar sergileme,
- Çözüm odaklı olma, öğreneni kendi çözümlerini bulmaya yönlendirme,
- Sakin, sabırlı ve esnek olabilme,
- Kendine güven ve farkındalık sahibi olma,
- Bireysel farklılıklara karşı saygılı ve hoşgörülü olma,
- Öğrenme ve gelişime açık olma,
- İlişki yönetimi becerileri sergileyebilme şeklinde sıralayabiliriz.
2.g Mentorün Sorumlulukarı
- Programa ilişkin konularda Program Koordinatörüne ve Proje Yöneticilerine karşı sorumludur.
- Ayrıca, rehberlik ve danışma için Program Koordinatörüne ve ProjeYöneticilerine ulaşabilir.
2.h Mentorluk Koşulları:
- İMO üyesi olmak
- Mentorluk için gerçekten istekli olmak,
- Gönüllü katılımın öneminin farkında olmak,
- Meslekte en az 5 yıl deneyim sahibi olmak,
- Mentisine değer katabilecek kişisel özelliklere sahip olmak,
- Mentorluk ve program çerçevesinde yapılacak etkinliklere zaman ayırabilecek durumda olmak,
- İnşaat Mühendisi kadınların meslekte desteklenmelerinin daha başarılı olmalarının önünü açacağına inanıyor olmak,
- Verilecek mentorluk eğitimlerine katılmak ve program dahilinde hareket ediyor olmak,
Mentorlük Başvuru Formu
3 Menti Hakkında
3.a Menti Nedir? Ne Yapar?
İzmir’deki Devlet Üniversitelerinin İnşaat Mühendisliği bölümünde okuyan, üniversitelerinin 2-3-4.
sınıflarında eğitimine devam eden genç kadın öğrenciler bu projenin menti adayları olarak
tanımlanmaktadır.
Projenin mentileri olarak seçilen öğrenciler proje süresi boyunca eşleştikleri mentorleriyle bire bir
öğrenme ve gelişim ilişkisi içerisine girecekler, öğrenim bursu alacaklar ve çeşitli eğitimlere
katılacaklardır.
Öğrenme ortakları dediğimiz mentorleriyle onları bekleyen yaşam ve kariyer geçiş sürecine hazırlamaya yönelik önemli bir öğrenme ilişkisi kurarak, farkındalık kazanmak, bireysel gelişimlerini desteklemek ve farklı kaynaklara ulaşmak fırsatına sahip olacaklardır. Yapılacak değerlendirme aşamaları sonucu seçilecek olan adaylar, eşleşecekleri mentorleriylementorlük adı altında 8 ay sürecek bir öğrenme ilişkisine gireceklerdir.
3.b Menti'ler Neler Kazanabilir?
Bu program Menti ve Mentor'ün karşılıklı olarak kişisel gelişimini desteklemekte ve bu gelişime yön vermektedir. Program sayesinde Menti bireysel ve kariyer gelişimine daha iyi yön verebilecek, hedeflerine ve bu doğrultuda ihtiyaç duyabilecekleri bilgi, deneyim ve kaynak arayışlarına aynı yollardan geçmiş bir öğrenme ortağıyla birlikte ilerleyerek bir destek bulabilecektir. Kariyer konusunda geliştirdiği stratejileri ve hedefleri gözden geçirme fırsatı bulacaktır. Kendini tanıma, güçlü yönleri ve gelişim alanlarını belirleme şansını yakalayacaktır.
Bu program sayesinde bireysel vizyonu ve hedeflerini, farklı bakış açılarını da dâhil ederek analiz edebilecektir. Program sayesinde öğrenen, Mentorün profesyonel deneyimlerini değerlendirme ve özümseme olanağını bulacaktır. Bunların hepsi kişinin potansiyelinin zenginleşmesi, özgüveninin artması ve değerli bir öğrenme ilişkisi deneyimi ile sonuçlanabilecektir.
3.c Mentorluk İlişkisinin Mentiye Faydaları
- Destek ve rehberlik elde etme,
- Farklı bir bakış açısı kazanma,
- Gelişime ve değişime yönelik öğrenme yolculuğu için güvenli ortam,
- Fikirleri deneme imkânı,
- İş dünyasını tanıma ve kariyer farkındalığını arttırma,
- Farklılıkları ve başkalarının davranışlarını anlama,
- Bireysel farkındalık ve içgörü elde etme,
- Kendini tanıma ve alternatiflerini belirleyebilme,
- Güçlü yönlerini keşfetme, kendi değerini bilme ve kendine güvenme,
- İlişki desteği, dostluk kurma ve değerli olduğunu hissetme,
- Gelişim hedeflerine uygun yeni bağlantılar kurma ,
- Farklı öğrenim kaynaklarına ve anahtar kişilere ulaşma,
- İlişki yönetim deneyimi, insiyatif alma, ilişkinin sorumluluğunu üstlenme,
- Yaşam becerilerine ilişkin deneyimler ve özgüven,
- Deneyimlerinden sağlayacağı kazanımlar,
- Yaşamında kendisini bekleyen önemli kararlara hazırlanma,
- Hedeflerini belirleyeceği eylem planı,
- Daha az hata yapma şansı, hatalardan maksimum öğrenebilme imkanı,
- İş hayatına, çalışma kültürüne daha çabuk uyum,
- Ne yapmak istediklerine etkin karar verme,
- Kariyer Planlama Becerileri.
3.d. Mentiden Beklenenler
- İstek ve beklentileri açık bir şekilde ortaya koyabilmesi,
- Eleştiriye açık olması ve hedefleri gerektiğinde revize edebilmesi,
- Programın önemini ve ciddiyetini kavraması,
- Öğrenme isteği ve insiyatifini aktif olarak göstermesi,
- Gelişim alanlarını belirlemesi, hedeflerini oluşturmak için açık iletişimde bulunması,
- Bireysel ve kariyer gelişimi için sorumluluk alması,
- Geribildirim almaya, öğrenme ilişkisine ve koçluğa açık olması,
- Pozitif, aktif ve yapıcı yaklaşımlar sergilemesi,
- Mentoründen, Program Koordinatöründen ve diğer program kaynaklarından kariyer ile ilgili ulaşılabilir potansiyel imkanlara/ kaynaklara erişim konusunda destek isteyebilmesi.
3.e. İyi Bir Mentinin Özellikleri
- Etkili iletişim becerileri sergilemek,
- İyi bir dinleyici olmak,
- Pozitif ve açık olmak, paylaşımcı olmak,
- Öğrenme, gelişime ve yeni deneyimlere açık olmak,
- Öğrenme ortağını teşvik edici, cesaretlendirici ve destekleyici yaklaşımlar sergilemek,
- Sakin, sabırlı ve esnek olabilmek,
- İlişki yönetimi becerileri sergileyebilmek,
- Öğrenme ilişkisinde ki sorumluluklarına sahip çıkmak, hakkını vermek şeklinde sıralayabiliriz.
3.f. Mentinin Sorumlulukları;
- Programa ilişkin konularda Program Koordinatörüne ve Proje Yöneticilerine karşı sorumludurlar.
- Ayrıca, rehberlik ve danışma için Program Koordinatörüne ve Proje Yöneticilerine ulaşabilirler.
3.g. Menti Olma Koşulları:
- İzmir’deki Devlet Üniversitelerinin İnşaat Mühendisliği bölümünde 2-3-4. sınıflarında
eğitimine devam eden üniversite öğrencisi kadın olmak,
- Genç-İMO üyesi olmak
- Malvarlığı ve gelir durumuna göre maddi desteğe ihtiyacı olmak,
- Program adımları ve süreçlerine ilişkin kuralları ve sorumlulukları kabul ediyor olmak,
- Eşleşme aşaması öncesinde gerçekleştirilen eğitim ve başlama toplantısına katılmak,
- Mentorle 8 Aylık ilişki boyunca düzenli gündemli görüşmeleri yapmayı taahhüt etmek,
Menti Başvuru Formu
4- SIKÇA SORULAN SORULAR
Mentorlük Projesine Katılmak İçin Ne Yapmalıyım?
BBK web ana sayfasında yer alan "Başvurular" linkini tıklayıp aday başvurma kriterlerini inceleyiniz. Kriterleri karşılıyorsanız, aday başvuru formunuzu doldurunuz. Formunuzu değerlendirmeye alındıktan sonra Eylül ayındamentorve mentiadaylarıyla bireysel görüşmeler için çağrı yapılacaktır. Görüşmeler sonrası adaylara eğitim verilerek ve çeşitli ölçme araçlarından elde edilecek bilgiler ve diğer kriterler de birlikte değerlendirilerek projenin bu yılki adayları ilan edilecektir.
Adaylarla Toplu ve Birebir Görüşmeler Hangi Ayda ve Nerede Gerçekleşecek?
Mentor adayları ile düzenlenecek görüşmeler eylül ayında gerçekleşecektir. Menti adayları ile düzenlenecek toplu ve birebir görüşmeler ise Eylül-Ekim aylarında Şubelerde gerçekleşecektir.
Mentor/Menti Seçimi ve Eşleşmesi Nasıl Belirlenecektir?
BBKweb sayfasında proje ile ilgili yer alacak bilgilendirme ve gerekli yönlendirmeler paralelinde başvuru formları, elektronik olarak deneyimli İnşaat Mühendisleri ve İnşaat Mühendisliği öğrencileri tarafından doldurulduktan sonra, başvuru formları üzerinden bir ön değerlendirme yapılacaktır. Bu aşamayı takiben Mentor ve Menti adaylarıyla birebir görüşmelere davet edilerek anket, form ve görüşme bilgileri üzerinden yapılacak değerlendirmede aday listesi oluşturulacak, ardından adaylar mentor ve mentiler için düzenlenecek olan eğitim programlarına katılarak, kişilik testi, profil formları çerçevesinde nihai olarak değerlendirilecek ve adaylar arasından Mentor – Menti eşleşmeleri yapılacaktır.
Mentor ve Menti Eğitimlerinin İçeriği Nedir?
Mentorlük programı başlamadan önce mentorler için 2 günlük, mentiler için 1günlük eğitim gerçekleştirilecektir. Mentorler ve mentiler için ayrı ayrı düzenlenecek mentorlük eğitim programları, mentor-menti ilişkisinin özelliklerine, programın ve ilişkinin işleyişi ve aşamaların özelliklerine, programın güvenliği için dikkat edilmesi gereken konulara, bireyin gelişim süreci, öğrenme stilleri, iletişim becerileri ve davranış tarzlarına, ilişki süreç özelliklerine ve problem çözme becerilerine ilişkin konuları kapsayacaktır. Mentiler için düzenlenen eğitim programları ise, mentorleriyle olan ilişkilerinin özellikleri, iletişim şekilleri, programın etkin işleyişi, başarısı ve güvenliği için dikkat edilmesi gereken konuları kapsayacaktır.
Mentor ve Menti Eğitimlerine Katılmak Zorunlu Mudur?
Mentor ya da mentinin, temel mentorlük eğitim programına katılmaması, programa kabul edilmeme sebebi sayılabilir.
Mentimin Sorularına Cevapsız Kaldığımı Hissedersem, Ne Yapmalıyım?
Mentor bir öğrenme ortağı olmakla beraber, her şeyi bilen kişi değildir, bilmek zorunda da değildir. Eğitim ve kaynaklar haricinde ihtiyaç duyabileceğiniz herhangi bir konuda rehberlik ve danışma için Proje Koordinatörüne ve Proje Yöneticilerine ulaşabilirsiniz.
Mentorluk Ne Kadar Sürecektir? Ne kadar Sıklıkla ve Ne Kadar Süre Görüşeceğiz?
- Mentorluk ilişkisinin toplam 8 ay sürmesi ve 10 görüşme yapılması öngörülmektedir. Daha az sayıda görüşme, ilişki oluşturma ve menti gelişim sürecini, dolayısıyla tüm taraflar için programın verimini olumsuz yönde etkileyecektir.
- Yüzyüze yapılacak gündemli görüşmeler haricinde telefon ve e-mail ile iletişim sağlanabilir.
- Her bir görüşmenin 1.5–2 saat sürmesi önerilmektedir.
- Görüşmeleri planlamak mentilerin sorumluluğundadır.
- Görüşmeler karşılıklı anlaşılan saatlerde (hafta içinde veya hafta sonunda ) olabilir.
- Görüşmeler Şubede veya dışarıda taraflarca karşılıklı anlaşılan uygun olabilecek mekanlarda gerçekleştirilebilir.
Mentorum Diğer Kişilerle Mentorluk İlişkimiz Hakkında Konuşur mu?
Hayır. Mentorlük görüşmelerinde konuşulanlar gizlidir. Konuşulup paylaşılan bilgiler mutlaka ve sadece mentor ve menti arasında kalacaktır. Mentorlermentileriyle ilgili görüş ve yorumlarını sadece mentileriyle paylaşacak, farklı platformlarda kullanmayacaklardır.
Mentorümu Kim Seçecek? Eşleşmeler Nasıl Yapılacak?
Hem mentorler hem de mentilerprofil formu dolduracaktır. Eşleşmeler başvuru formları, görüşme, değerlendirme verileri, eğitimdeki gözlemler ve mesafe/zaman şartları dâhilinde yapılabilmektedir. Burada öncelik şartlar ve kaynaklar dâhilinde, mentinin bu öğrenme ilişkisinde tercihlerini ön plana çıkartarak, gelişim ihtiyaç ve hedefleriyle paralellik taşıyabilecek, mentor adayları arasında güçlü yönleri, deneyim ve uzmanlıkları açısından uygun özelliklere sahip olanlar arasında eşleşme yapabilmektir.
Mentor-Menti Arasında Oluşabilecek Sorunlar Nasıl Çözüme Ulaştırılacak? Sorunlar Karşısında Kime Başvurulacak?
Eşlemede zorluklar veya endişe yaratan durumlar olduğunda, problem alanlarını saptama ve yeniden yapılandırma için gerekli değerlendirmeler ve müdahaleler yapılacaktır. Bu tür durumlarda, ilk önce tarafların kendi çabalarıyla aralarındaki anlaşmayı gözden geçirerek karşılıklı yapacağı görüşmelerin ardından, bu çabalara rağmen çözüm sağlanamadığı takdirde koordinasyon sistemi dâhilinde Şube Program koordinatörü ve Proje Yöneticileriyle gerekli iletişim ve koordinasyon sağlanarak, destek alınabilir.
Mentor ve Mentilere Programın Sonlanmasını Takiben Sertifika Verilecek Mi?
Tüm mentorlere ve mentilere, programı tamamlayan taraflara programın öngördüğü süreç boyunca sürdürdükleri mentorlük deneyimine
ilişkin olarak şahsa özel hazırlanmış Katılım ve Teşekkür Belgeleri'nin verileceği bir kapanış etkinliği töreninin düzenlenmesi planlanmaktadır.